ENSU-RESU
Verklaring op initiatief van het Europees Netwerk voor Solidariteit met Oekraïne
26 augustus 2025
Na de ‘topontmoetingen’ van de Amerikaanse president Trump met Poetin (15 augustus) en Europese leiders (18 augustus) wordt Oekraïne geconfronteerd met het onmiddellijke vooruitzicht van een onrechtvaardige ‘vredesregeling’ die de Russische agressor beloont. Als deze ‘deal’ tussen Trump en Poetin aan hun belegerde land wordt opgedrongen, zal dit een verraad zijn aan de heroïsche strijd van het Oekraïense volk tegen de moorddadige invasie van Rusland.
De onderhandelingen op hoog niveau tussen de VS, Rusland en de Europese mogendheden over een mogelijke regeling gaan door, maar kunnen wel eens mislukken vanwege het hardnekkige verzet van Oekraïne tegen Trumps verzoening met Poetin.
Elke versie van het huidige “vredesplan” zou echter een grove schending van de democratische en nationale rechten van Oekraïne inhouden. Het zal het volgende legitimeren:
- De gewelddadige Russische bezetting van een vijfde van het Oekraïense grondgebied en de overdracht aan Rusland van grondgebied en mensen die momenteel onder Oekraïens bestuur staan.
- De vernietiging van Oekraïense steden, scholen, ziekenhuizen, infrastructuur, milieu en erfgoed.
- De moord op tienduizenden Oekraïense burgers en de ontvoering van duizenden Oekraïense kinderen.
- De genocidale russificatie van de bezette gebieden, en tal van andere oorlogsmisdaden.
Het zal ook de last van het beëindigen van de oorlog niet bij de agressor Rusland leggen, maar bij Oekraïne, het slachtoffer. De diplomatieke activiteit van half augustus heeft Poetin niet afgeschrikt, die vastbesloten is om zoveel mogelijk te winnen op het slagveld en in de onderhandelingen.
Dodelijke drone- en raketaanvallen op Oekraïense steden en infrastructuur zijn toegenomen, ook nu de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov volhoudt dat Rusland een rol moet spelen bij het waarborgen van de veiligheid van Oekraïne (en daarin gesteund wordt door J. D. Vance).
Een “deal” op deze voorwaarden zou niet alleen een ramp zijn voor Oekraïne, maar ook een klap voor de democratische rechten en vrijheden overal ter wereld, net als de kolonisatie van de Palestijnse Gebieden door Israël en de genocidale invasie van Gaza.
Het Europees Netwerk voor Solidariteit met Oekraïne roept daarom voorstanders van democratische rechten op om in actie te komen om een “vredesakkoord” te helpen voorkomen dat alleen maar de deur openzet voor verdere Russische agressie. Het Oekraïense volk moet een nieuwe golf van solidariteit ervaren, zoals die welke ontstond na de grootschalige invasie van Rusland in 2022, een golf die sterk genoeg is om regeringen – en politici die voor verkiezingen staan – lang en hard te laten nadenken voordat ze Oekraïne in de steek laten.
Het beleid ten aanzien van Oekraïne tot nu toe: net genoeg steun om te overleven
De huidige gevaarlijke situatie in Oekraïne is grotendeels te wijten aan Vladimir Poetins “partner” (zijn term), Donald Trump. Maar ook het aarzelende en wankelende optreden van de regering Biden en van de grote Europese regeringen en instellingen, die het meest hebben gepocht over hun “steun aan Oekraïne”, heeft hieraan bijgedragen.
Trump heeft het Oekraïense verzet rechtstreeks gesaboteerd. Amerikaanse militaire hulp, die altijd een nuttig middel was om Kiev te chanteren, is nu verre van gegarandeerd: zelfs als er overeenstemming wordt bereikt, zal Europa de rekening betalen. De rode loper die Trump in Alaska uitrolde voor oorlogsmisdadiger Poetin kwam zijn agressie gewoon tegemoet: de dreiging van sancties werd prompt vergeten, “landruil” (waarbij honderdduizenden mensen betrokken zijn) werd aanvaard als onderdeel van “een alomvattende vrede”, de eis van een staakt-het-vuren vóór de onderhandelingen verdween, het vooruitzicht op een terugkeer naar normale zakelijke betrekkingen tussen de VS en Rusland werd geopperd en elk vooruitzicht op gerechtigheid voor slachtoffers van oorlogsmisdaden verdween gewoon.
Aan Europese zijde werden de afgelopen drie jaar gekenmerkt door de terughoudendheid van de grote mogendheden, met name van Duitsland en Frankrijk, om Rusland “te veel” voor het hoofd te stoten: Oekraïne had raketten met een groter bereik, meer vliegtuigen en 300 miljard euro aan bevroren Russische activa kunnen krijgen. De “schaduwvloot” van roestige olietankers van Rusland had veel krachtiger kunnen worden aangepakt.
Het totale niveau van steun dat Oekraïne gedurende drie jaar heeft ontvangen, was voldoende om een nederlaag te voorkomen, maar lang niet voldoende om de oorlog te winnen. De regering-Zelensky heeft haar dankbaarheid uitgesproken voor wat werd gegeven, maar smeekt haar donoren ook om daadwerkelijk te leveren wat is beloofd en te voorzien in wat nog ontbreekt.
Tijd voor serieuze betrokkenheid van Europa
Het getreuzel van Europa moet nu ophouden, op alle gebieden waar de leidende mogendheden tot nu toe hebben geaarzeld om op te treden. Ze moeten eerst aandacht schenken aan Poetin wanneer hij zegt wat hij echt denkt: “Ik heb het al eerder gezegd, Russen en Oekraïners zijn één volk. In die zin is heel Oekraïne van ons. Er is een oude regel die zegt dat alles waar een Russische soldaat voet aan wal zet, van ons is.” (Internationaal Economisch Forum van Sint-Petersburg, 20 juni)
Ze moeten ook ophouden te geloven dat Trump met grove vleierij en financiële voordelen naar de kant van Oekraïne kan worden gelokt. Niemand, zelfs Trump zelf niet, kan zeggen wat zijn houding ten opzichte van Oekraïne morgen zal zijn.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk moeten het voorbeeld volgen van de Scandinavische en Baltische landen, waarvan de leiders op 16 augustus verklaarden: “We zullen Oekraïne blijven bewapenen en de verdediging van Europa versterken om verdere Russische agressie af te schrikken. Zolang Rusland doorgaat met moorden, zullen we de sancties en bredere economische maatregelen blijven versterken om druk uit te oefenen op de oorlogseconomie van Rusland. We blijven vastberaden in onze onwankelbare steun voor de soevereiniteit, onafhankelijkheid en territoriale integriteit van Oekraïne.”
Als deze woorden serieus worden genomen – en Poetin begrijpt dat het Oekraïense verzet echt wordt versterkt – kunnen ze alleen maar betekenen:
- Oekraïne moet volledig en snel de wapens krijgen die het nodig heeft, deels door een verbod op het bewapenen van agressieve staten zoals Israël en Saoedi-Arabië. Hoe sneller en vollediger Oekraïne zijn eigen defensie-industrie kan ontwikkelen en betrouwbare niet-Amerikaanse leveranciers kan vinden voor materieel dat het zelf nog niet kan produceren, hoe beter.
- Bevroren Russische activa moeten onmiddellijk worden overgedragen aan Oekraïne en de sancties tegen het regime van Poetin, de oligarchen die het steunen en Europese bedrijven die direct of indirect bij de oorlogsinspanningen betrokken zijn, moeten worden verscherpt.
- Het tijdschema van de Europese Unie voor het beëindigen van haar afhankelijkheid van de export van Russische fossiele brandstoffen moet drastisch worden verkort en elk bedrijf dat diensten verleent aan deze handel moet streng worden gestraft.
- Russische oorlogsmisdaden moeten rigoureus worden vervolgd.
Solidariteit met Oekraïne – nu meer dan ooit
Wij zijn van mening dat het alternatief voor het aanpappen met de agressor, ligt in het ondersteunen van het recht van Oekraïne op zelfbeschikking en zelfverdediging, in naam van een democratisch en verenigd Oekraïne vrij van bezetting.
De verdediging van Oekraïne is ook een strijd tegen autoritaire agressie overal ter wereld. Het lot van de volkeren van Europa en de hele wereld, van Palestina tot Oekraïne, staat op het spel. Elk standpunt van de arbeidersbeweging en links dat Poetin zou helpen (zoals het laten vallen van de oproep aan alle Russische troepen om Oekraïne te verlaten of het herhalen van zijn eis voor een regimewisseling in Kiev midden in de oorlog) zou een dolksteek in de rug zijn, niet alleen van het Oekraïense volk, maar van de sociale en nationale bevrijdingsstrijd van alle volkeren.
De voormalige schaduwminister van Financiën van de Britse Labourpartij, John McDonnell, heeft goed uitgelegd wat er op het spel staat: “Dit is een cruciaal moment voor de toekomst van Oekraïne. Na alle offers die zijn gebracht om de vrijheid te behouden, mag er geen sprake zijn van verraad. Het is tijd voor maximale solidariteit.”
Nee tegen een imperiale vrede die tot toekomstige oorlogen leidt! Echte vrede door de nederlaag van Poetin en Trump! Vrede door solidariteit met Oekraïne en tussen de volkeren van Europa en de wereld!